6.07.2013

Metodologia badań naukowych



Jądrem logiki jest logika formalna (schematy wnioskowań  edukacyjnych)

Ogólna metoda naukowa- logika formalna stosowana.

„Ogólna”- dotyczy wszystkich nauk , omawia czynności wiedzo twórcze - czynności zmierzające do tworzenia wiedzy (wiedzo twórczych) sprawdzanie hipotez, dowodzenie, wnioskowanie.

Logika:

- semiotyka logiczna

-logika formalna


Książki "Metodologia badań naukowych"
-ogólna metodologia nauk

Przeciwieństwo metodologii szczegółowych ( związanych z określoną dziedziną nauki) np. socjologia.

Humanistyczne – dotyczą kultury a nie natury.



Metodologia w znaczeniu ogólnym


- Sposób postępowania składający się z dużych kroków, które muszą być podjęte by osiągnąć zamierzony cel lub uzyskać planowany efekt.

Metoda to najkrótsza droga do celu.

- Uporządkowany zbiór procedur  (aktywności) podnoszący jej efektywność lub ekonomiczność.

- zbiór bardziej lub mniej jednorodnych reguł ( instrukcji, dyrektyw, regulacji, wskazówek) prowadzących do celu.

Heurystyka-  metoda prób i błędów.

Algorytm wymaga precyzyjnego zdefiniowania kolejnych kroków postępowania.

Metodyka i metodologia:

Metodyka związana jest raczej z procesem nauczania. Jest to też opis pewnego sposobu postępowania.

Metodologia -  zasady postępowania w oparciu o naukę(ujecie naukowe)

Typy metod:

- Metody fizyczne – sposób postępowania, szereg czynności fizycznych,

- metody mentalne-  metody dowodzenia twierdzeń,

- Metody fizyczno-mentalne -  metody pomiarów fizycznych, socjologicznych, społecznych( kwestionowanie ankiety- ankieta jest techniką)

Narzędzia pomiarowe:

- kwestionariusz ankiety,

-test

Metoda naukowa( opisowo) - wysoko wyspecjalizowany instrument opisu, wyjaśnienia i zrozumienia świata, za pomocą którego naukowiec poszukuje odpowiedzi na pytania i tworzy niearbitralnie, godną zaufania i spójną bazę rzeczywistości.

Metoda naukowa ( normatywnie) – zbiór reguł obserwacji, stawiania hipotez, prognozowania, testowania i publikowania odpowiednio skomponowanych mniej lub bardziej ogólnych kwestii



Metody kontra metody ( np. eksperyment)

- monizm metodologiczny- istnieje tylko jedna naukowa metoda, taka sama dla wszystkich nauk empirycznych

Wyznacza zasięg nauk, tam gdzie nie da się zastosować - nie ma nauki.

Trudno mówić o jednej metodzie. Jest ich tyle ile się da wymyślić. Metodę trzeba dostosować do przedmiotu badań.



- pluralizm metodologiczny- istnieje wielość naukowych metod dostosowanych do przedmiotu badań, w szczególności metody humanistyki są odrębne od metod nauk przyrodniczych( Arystoteles, Dilthey)

Nauka

„Science”- behawioralne, ścisłe, przyrodnicze - nie obejmuje nauk humanistycznych.

Humaniści nie mają postępów tak jak w przyrodoznawstwo, bo nie stosują metody.

Metody w humanistyce:

- fakt historyczny, dostęp pośredni przez źródła

-fakt empiryczny, doświadczalny wprost


Wartości- ważne dla humanisty, Trzeba wprowadzać metody badań wartości.

Ogląd istoty rzeczy- do badania wartości- metoda fenomenologiczna.



Metoda semiotyczna- próba badań poprzez analizę znaków( artefaktów)

Żyjemy w świecie znaków.



Humanistyka stoi na gruncie pluralizmu metodologicznego.

Typy metod naukowych:

- dedukcyjne- indukcyjne

- uniwersalne- specyficzne

- Odkrywania- uzasadniania

-mechaniczne- twórcze

- analizy – syntezy

Metodyczność jest wyznacznikiem naukowości. Jest jądrem nauki. Jest wiele metod - istnieje konieczność ich uporządkowania, podstawą założenia jest typ rozumowania jaki się stosuje.



Metody dedukcyjne- indukcyjne

Metody mechaniczne( powtarzalne, można zlogarytmować)- twórcze( wymagają kreatywności, nie da się ich zlogarytmować

Metoda analizy i syntezy

Metoda technika, narzędzia badawcze, technika jest podrzędna względem metody. Metoda  może być realizowana wieloma technikami.

Metoda służy do określenia powtarzalnych sposobów postrzegania konkretnych zagadnień, związanych z realizowanymi badaniami.

Metoda syntezy-  techniki: wywiad i ankieta, kwestionariusz ankiety- narzędzie pomiarowe.

Metoda wykorzystuje typ rozumowań ( czynności intelektualne)

Narzędzia: aparatura sprowadzona do kartki i ołówka.

Dzięki uprzejmości Krzysia W.