Jądrem logiki jest logika formalna
(schematy wnioskowań edukacyjnych)
Ogólna metoda naukowa- logika formalna
stosowana.
„Ogólna”- dotyczy wszystkich nauk , omawia
czynności wiedzo twórcze - czynności zmierzające do tworzenia wiedzy (wiedzo
twórczych) sprawdzanie hipotez, dowodzenie, wnioskowanie.
Logika:
- semiotyka logiczna
-logika formalna
-ogólna metodologia nauk
Przeciwieństwo metodologii
szczegółowych ( związanych z określoną dziedziną nauki) np. socjologia.
Humanistyczne – dotyczą kultury a nie
natury.
Metodologia w znaczeniu ogólnym
- Sposób postępowania składający się z
dużych kroków, które muszą być podjęte by osiągnąć zamierzony cel lub uzyskać
planowany efekt.
Metoda to najkrótsza droga do celu.
- Uporządkowany zbiór
procedur (aktywności) podnoszący jej efektywność lub ekonomiczność.
- zbiór bardziej lub mniej
jednorodnych reguł ( instrukcji, dyrektyw, regulacji, wskazówek) prowadzących do
celu.
Heurystyka- metoda prób i błędów.
Algorytm wymaga precyzyjnego
zdefiniowania kolejnych kroków postępowania.
Metodyka i metodologia:
Metodyka związana jest raczej z
procesem nauczania. Jest to też opis pewnego sposobu postępowania.
Metodologia - zasady postępowania w oparciu o naukę(ujecie
naukowe)
Typy metod:
- Metody fizyczne – sposób
postępowania, szereg czynności fizycznych,
- metody mentalne- metody dowodzenia twierdzeń,
- Metody fizyczno-mentalne - metody pomiarów fizycznych, socjologicznych,
społecznych( kwestionowanie ankiety- ankieta jest techniką)
Narzędzia pomiarowe:
- kwestionariusz ankiety,
-test
Metoda naukowa( opisowo) - wysoko
wyspecjalizowany instrument opisu, wyjaśnienia i zrozumienia świata, za pomocą
którego naukowiec poszukuje odpowiedzi na pytania i tworzy niearbitralnie,
godną zaufania i spójną bazę rzeczywistości.
Metoda naukowa ( normatywnie) – zbiór reguł
obserwacji, stawiania hipotez, prognozowania, testowania i publikowania
odpowiednio skomponowanych mniej lub bardziej ogólnych kwestii
Metody kontra metody ( np.
eksperyment)
- monizm metodologiczny- istnieje
tylko jedna naukowa metoda, taka sama dla wszystkich nauk empirycznych
Wyznacza zasięg nauk, tam gdzie nie da
się zastosować - nie ma nauki.
Trudno mówić o jednej metodzie. Jest
ich tyle ile się da wymyślić. Metodę trzeba dostosować do przedmiotu badań.
- pluralizm metodologiczny- istnieje
wielość naukowych metod dostosowanych do przedmiotu badań, w szczególności
metody humanistyki są odrębne od metod nauk przyrodniczych( Arystoteles,
Dilthey)
Nauka
„Science”- behawioralne, ścisłe,
przyrodnicze - nie obejmuje nauk humanistycznych.
Humaniści nie mają postępów tak jak w
przyrodoznawstwo, bo nie stosują metody.
Metody w humanistyce:
- fakt historyczny, dostęp pośredni
przez źródła
-fakt empiryczny, doświadczalny wprost
Wartości- ważne dla humanisty, Trzeba
wprowadzać metody badań wartości.
Ogląd istoty rzeczy- do badania
wartości- metoda fenomenologiczna.
Metoda semiotyczna- próba badań poprzez
analizę znaków( artefaktów)
Żyjemy w świecie znaków.
Humanistyka stoi na gruncie pluralizmu
metodologicznego.
Typy metod naukowych:
- dedukcyjne- indukcyjne
- uniwersalne- specyficzne
- Odkrywania- uzasadniania
-mechaniczne- twórcze
- analizy – syntezy
Metodyczność jest wyznacznikiem
naukowości. Jest jądrem nauki. Jest wiele metod - istnieje konieczność ich
uporządkowania, podstawą założenia jest typ rozumowania jaki się stosuje.
Metody dedukcyjne- indukcyjne
Metody mechaniczne( powtarzalne, można
zlogarytmować)- twórcze( wymagają kreatywności, nie da się ich zlogarytmować
Metoda analizy i syntezy
Metoda technika, narzędzia badawcze,
technika jest podrzędna względem metody. Metoda
może być realizowana wieloma technikami.
Metoda służy do określenia
powtarzalnych sposobów postrzegania konkretnych zagadnień, związanych z
realizowanymi badaniami.
Metoda syntezy- techniki: wywiad i ankieta, kwestionariusz
ankiety- narzędzie pomiarowe.
Metoda wykorzystuje typ rozumowań ( czynności
intelektualne)
Narzędzia: aparatura sprowadzona do
kartki i ołówka.
Dzięki uprzejmości Krzysia W.